Tuyên cáo chờ hành động
Trước trận sân nhà đầu tiên tại VBA 2023, đại diện bóng rổ miền Trung Danang Dragons nâng cấp hàng công khi thay thế ngoại binh Yevgen Sakhniuk bằng tay ném Jairus Holder. Tân binh này từng lên ngôi á quân ở giải bóng rổ nhà nghề Đông Nam Á (ABL Invitational 2023) và giải VBA 3x3 Prime 2023. Những thay đổi từ đội bóng sông Hàn hướng đến mục tiêu quan trọng là tìm kiếm chiến thắng đầu tiên ở VBA 2023. Trong khi đó CLB Thang Long Warriors cũng gặp khó khăn khi để thua ba trận gần nhất nên khát khao chiến thắng để giải tỏa tâm lý, đồng thời đảm bảo vị thế tốp 4 trên bảng xếp hạng.Điểm mù quân sự trong cuộc chiến loại bỏ phát thải khí nhà kính
Lá thăm may rủi đưa đội tuyển futsal nữ Việt Nam nằm ở bảng B, có sự xuất hiện của Iran, Hồng Kông và Philippines. Đánh giá về kết quả bốc thăm, HLV trưởng đội tuyển futsal nữ Việt Nam Nguyễn Đình Hoàng cho biết: "Chúng ta nằm trong bảng đấu có đội bóng rất mạnh là Iran. Họ là ứng cử viên hàng đầu cho 1 suất đi tiếp của bảng đấu. 2 đội còn lại là Philippines và Hồng Kông đều đã thi đấu rất tốt ở vòng loại. Đội tuyển futsal nữ Philippines cho thấy sự tiến bộ rất nhiều so với chính họ khi gặp chúng ta ở giải Đông Nam Á vừa qua với nhiều cầu thủ chất lượng được bổ sung. Chúng ta sẽ gặp khó khăn nhiều khi gặp họ ở vòng chung kết châu Á sắp tới. Đối thủ Hồng Kông cũng đã thi đấu ấn tượng ở giải vòng loại vừa qua nên chúng ta chắc chắn cũng không dễ để vượt qua họ"."Dù khó khăn như thế nào, mục tiêu của đội tuyển futsal nữ Việt Nam vẫn là giành 1 suất tham dự World Cup futsal nữ 2025. Nhưng trước tiên, đội cần phải vượt qua được vòng bảng. Đây là 1 bảng đấu tương đối cân bằng và các đội đều có cơ hội. Trước tiên, đội tuyển futsal nữ Việt Nam sẽ quyết tâm giành 1 vé vào vòng tứ kết giải châu Á", HLV Nguyễn Đình Hoàng khẳng định.Để chuẩn bị cho vòng chung kết futsal nữ châu Á 2025, đội tuyển futsal Nữ Việt Nam dự kiến sẽ tập trung vào cuối tháng 3 tới với kế hoạch đang được HLV trưởng Nguyễn Đình Hoàng đề xuất.Vòng chung kết giải futsal nữ châu Á 2025 đồng thời cũng là vòng loại World Cup futsal nữ châu Á 2025 (lần đầu tổ chức, diễn ra vào tháng 11 năm nay). Theo đó, 3 đội có thành tích tốt nhất (đội vô địch, á quân và hạng 3) giải sẽ giành vé trực tiếp đến với World Cup.Bóng đá Đông Nam Á có 4 đại diện tham gia tranh tài là Thái Lan, Việt Nam, Philippines và Indonesia. Trong đó, đội bóng Đông Nam Á đã chắc chắn xuất hiện ở World Cup futsal nữ 2025 là Philippines, với tư cách chủ nhà. Trong khi đó, Thái Lan là ứng viên nặng ký nhất cho tấm vé dự World Cup. Ở châu Á, đội bóng xứ sở chùa vàng đang có vị trí tốt nhất trên bảng xếp hạng FIFA, khi đứng thứ 6 thế giới.Đội tuyển futsal cũng được đánh giá là có cửa góp mặt tại World Cup, với sự tiến bộ vượt bậc trong thời gian gần đây. Tại giải Đông Nam Á 2024, thầy trò HLV Nguyễn Đình Hoàng đã phá thế thống trị của Thái Lan, khi giành chiến thắng ở chung kết (2-1) và đăng quang chức vô địch khu vực. HLV Đình Hoàng từng chia sẻ: "Futsal nữ Thái Lan có trình độ cao, nhưng Việt Nam cũng không thua kém, nên quan trọng là tâm lý của các cầu thủ khi bước vào trận đấu. Khi đã có chiến thắng, sự tự tin của các cầu thủ futsal Việt Nam sẽ tăng cao, không còn e dè khi đối đầu với người Thái".Cũng theo ông Hoàng, thành tích tại sân chơi Đông Nam Á vừa qua là tiền đề tốt để đội tuyển futsal nữ Việt Nam hướng đến việc chinh phục những giải đấu tầm cỡ cao hơn. Với futsal nữ châu Á, Nhật Bản, Iran và Thái Lan là tốp 3 đội mạnh nhất và sáng cửa giành 3 tấm vé đi World Cup. Nhưng với những gì đã thể hiện, đội tuyển futsal nữ Việt Nam cũng không đứng ngoài cuộc đua, ít nhất là trong việc cạnh tranh trực tiếp với futsal nữ Thái Lan.
Tây Ninh thúc đẩy chuyển đổi số tại thị xã Hòa Thành
Nhiều chủ xe chọn cách độ mâm để giúp tăng tính thẩm mỹ và tạo sự khác biệt cho ngoại hình ô tô. Tuy nhiên, bên cạnh vẻ "đẹp mã" này, việc thay đổi mâm có thể đi kèm với nhiều vấn đề ảnh hưởng đến trải nghiệm lái và độ an toàn.Đa phần, nhiều chủ xe thường lựa chọn độ mâm kích thước lớn hơn so với mâm zin (mâm nguyên bản), khiến thành lốp mỏng hơn, làm giảm khả năng hấp thụ dao động và giảm sự êm ái cho người ngồi trên xe. Một số bộ mâm độ có trọng lượng nặng hơn so với mâm nguyên bản từ nhà sản xuất, dẫn đến xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn.Bên cạnh đó, nếu thông số mâm không phù hợp, xe có thể bị mất ổn định khi lái xe vào cua, ảnh hưởng đến hệ thống lái và thậm chí làm sai lệch tốc độ thực tế. Đáng lo ngại hơn, một số loại mâm độ giá rẻ, không đạt tiêu chuẩn có thể bị nứt hoặc gãy khi di chuyển ở tốc độ cao, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn nghiêm trọng.
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Xem trực tiếp Nguyễn Thùy Linh đấu giải Pháp mở rộng hôm nay ở đâu, kênh nào?
Chiều 18.2 tại Malaysia, Huawei chính thức giới thiệu chiếc smartphone gập 3 màn hình Mate XT phiên bản Ultimate Design tới thị trường toàn cầu. Trước đó, hãng công nghệ này đã mở bán chiếc Mate XT ở thị trường nội địa từ cuối năm 2024.Chiếc điện thoại gập ba vừa ra mắt sở hữu cấu hình cao, có nhiều sáng tạo công nghệ mới, đồng thời thiết lập những kỷ lục khi trở thành chiếc điện thoại gập mỏng nhất (3,6 mm) và có màn hình gập lớn nhất (10,2 inch, khoảng 26 cm) khi mở.Máy được trang bị hệ thống Hinge chuẩn xác (công nghệ bản lề) cùng mặt kính siêu mỏng kích thước 322 cm², đánh dấu bước đột phá mới về độ bền và hiện là thiết bị đầu tiên hỗ trợ gập màn hình cả hướng vào trong lẫn ra ngoài. Nhờ đó, sản phẩm tạo ra được trải nghiệm mới mẻ về mặt hiển thị, cho phép người dùng lướt web theo cả chiều ngang và chiều dọc trên màn hình lớn 10,2 inch, hoặc trải nghiệm chia cửa sổ trên điện thoại hiệu quả.Ngoài điểm nhấn màn hình, thiết bị còn được trang bị khả năng chụp hình cao cấp với camera Ultra Aperture XMAGE, cho phép chụp ảnh sắc nét và chuyên nghiệp nhờ khẩu độ vật lý có 10 mức tùy chỉnh.Tại sự kiện, ông Andreas Zimmer, Giám đốc sản phẩm Huawei cho biết từ một ý tưởng "táo bạo, vượt qua khuôn khổ của những suy nghĩ thông thường", đội ngũ phát triển đã biến ý tưởng thành hiện thực để tạo nên cuộc chơi mới trong lĩnh vực di động. Huawei Mate XT Ultimate Design có giá 3.499 euro (tương đương 93,5 triệu đồng), một cấu hình RAM 16 GB, bộ nhớ trong 1 TB và có 2 lựa chọn màu sắc là đỏ hoặc đen. Tuy mở bán ở quốc tế, thiết bị này sẽ không có mặt trên kệ hàng chính hãng tại Việt Nam.Bên cạnh màn ra mắt mẫu flagship gập 3 màn hình, Huawei cũng giới thiệu máy tính bảng MatePad Pro 13,2 inch, tai nghe móc đầu tiên của thương hiệu này tên FreeArc và vòng đeo tay thông minh Band 10.Trong đó, MatePad Pro 13,2 inch mới kế thừa khả năng xử lý tác vụ văn phòng tương tự PC như thế hệ trước, trang bị màn hình công nghệ Flexible OLED PaperMatte Display và có sẵn bộ ứng dụng văn phòng WPS chuẩn PC. Máy mới còn tích hợp các ứng dụng chuyên nghiệp, độc quyền của hãng như Notes và GoPaint, sạc nhanh SuperCharge, chỉ cần 65 phút để sạc đầy.
